CD van de Week: Xandria – Theater Of Dismensions

Het Duitse Xandria is alweer opgericht in 1997 en gaat dan ook al wat jaartjes mee aan het symphonische gothic metal front. Sinds die tijd bracht de band met Lisa Middelhauve als frontvrouwe best wel kwaliteitsalbums uit als ‘Ravenheart’ en vooral ‘India’ maar bleek het moeilijk om de middelmaat in het genre te ontstijgen. Lisa verliet in 2008 de band en daarna bleef het een tijdje stil tot ze in 2012 met Manuele Kraller in de gelederen knalhard terugsloeg met het op Nightwish leest geschoeide ‘Neverworld’s End’. Hierop werd duidelijk een nieuwe, meer bombastische, weg ingeslagen die de band bepaald geen windeieren legde. Na de tour verliet Manuela echter alweer de band en zij werd vervangen door goudkeeltje Dianne van Giersbergen die inmiddels te horen was op ‘Sacrificium’ en de ep ‘Fire & Ashes’. De met ‘Neverworld’s End’ ingeslagen weg werd hierop nog steeds gevolgd en verder uitgediept en mede door de vele optredens, de hoge zangkwaliteiten en charismatische live presentatie van Dianne heeft de band zich inmiddels aardig opgewerkt richting eredivisie van dit genre. Tijd nu voor de laatste stap met een album dat bulkt van de ambitie.

Die ambitie blijkt al meteen uit het bijzonder fraaie, bijna 3 dimensionale, hoesontwerp die prima reflecteert aan de veelvoud en veelzijdigheid die op dit schijfje te vinden zijn. Het album opent stevig en bombastisch met het qua arrangementen sterk aan Epica denkende ‘Where The Heart Is Home’ waarmee ook topproducer Joost van den Broek weer een fraai visitekaartje aflevert. Dianne’s vocalen zijn weer prachtig en krachtig en ook het PA’dam koor, dat nog meerdere malen op zal duiken, levert weer een puike prestatie af. Omdat Dianne deze keer vanaf het begin bij de opnamen betrokken was heeft zij qua songwriting een stevige vinger in de pap gehad. Gedurende het album etaleert zij zichzelf dan ook in al haar veelzijdigheid. Moeiteloos wordt er geschakeld tussen klassiek, power, fluister- en zelfs gesproken zang. De buitengewone zangkwaliteiten van Dianne worden ten volle benut in de nummers en tezamen met een keur aan gastzangers zoals Henning Basse (Firewind), Zaher Zorgati (Myrath), Björn Strid (Soilwork) en Ross Thompson (Van Canto) worden alle registers opentrokken.

Het album luistert weg als een achtbaan door de volle productie en de afwisseling in de nummers. Zo zullen live de beentjes van de vloer kunnen bij de wat luchtigere, met folk doorspekte nummers als ‘Death To The Holy’, het instrumentale ‘Ceilí’ en het wat cheesy ‘Ship Of Doom’ waarop wel weer lekker meegebruld kan worden. Dat zal zeker het geval zijn bij het aanstekelijke ‘Burn Me’ en het van een lekker repeterend refrein voorziene, bijzonder brute ‘We Are Murderers (We All)’. De Nightwish invloeden laten zich goed horen in fraai uitgewerkte nummers als ‘Call Of Destiny’ en ‘Song For Sorrow And Woe’ terwijl Xandria meteen middels het duistere ‘When The Walls Came Down (Heartache Was Born)’ laat horen wel degelijk over een eigen geluid te beschikken. Het adembenemend mooie ‘Dark Night Of The Soul’ met een wederom excellerende Dianne is eigenlijk het enige echte rustpuntje in deze ruim 75 minuten durende achtbaan. Dan hebben we het nog niet gehad over het afsluitende, bijna 15 minuten klokkende, titelnummer. Eigenlijk een mini album op zich. Een geweldig musical achtig pronkstuk waarvoor woorden te kort schieten. Dit nummer is zo goed uitgewerkt en gebracht, er komt zo veel muzikaal geweld voorbij en de samenzang tussen Dianne, Henning Basse en Ross Thompson is een waar feest voor de oren. Een zeer fraai en meeslepend epos waarmee Xandria zichzelf overtreft.

Met ‘Theater Of Dimensions’ maakt Xandria hun ambities waar. De ingezette, meer bombastische, koerswijziging ten tijde van ‘Neverworld’s End’, is verder doorgetrokken en dit levert bijzonder fraaie epossen op. Natuurlijk kun je zeggen dat er goed geluisterd is naar succesvolle bands in het genre maar ze weten hier steeds beter een eigen draai aan te geven. Pluspunt is dat alle ingrediënten die dit genre zo boeiend maken aanwezig gebleven zijn en daarnaast ook zeer gedetailleerd en vakkundig zijn uitgewerkt. Liefhebbers van epische symfonische metal zullen hiervan smullen en live is de band van zeer hoog niveau. Xandria mag trots zijn op dit veelzijdige album waarin zowel de muzikale- als schrijverskwaliteiten ten volle zijn benut. De eredivisie is met deze stap wel bereikt en de band kan zich gaan opmaken voor wat plaatsjes hoger op de bill van festivals en headlinertoers. Enig minpuntje zal zijn dat, door het succes van Xandria, die andere geweldige band van boegbeeld Dianne van Giersbergen, Ex Libris, stil komt te liggen. Ach, dan maar een paar keertjes extra naar een Xandria concert. Met dit album in de achterzak zeker geen straf maar eerder een must.

(90/100, Napalm Records)

Tracklist:
1. Where The Heart Is Home
2. Death To The Holy
3. Forsaken Love
4. Call Of Destiny
5. We Are Murderers (We All)
6. Dark Night Of The Soul
7. When The Walls Came Down (Heartache Was Born)
8. Ship Of Doom
9. Ceilí
10. Song For Sorrow And Woe
11. Burn Me
12. Queen Of Hearts Reborn
13. A Theater Of Dimensions