CD van de Week: Komatsu – A Breakfast for Champions
Wie de term ‘Komatsu’ googlet komt uit bij een Japans bedrijf dat zware machinerie maakt, voornamelijk bedoeld voor de bouw. Of je vindt de letterlijke betekenis van het woord dat in het Japans staat voor ‘kleine den’, een specifieke boomsoort die veel voorkomt op het eiland Shikoku, het eiland aan de oostkant van het hoofdeiland. De kans dat je direct uitkomt bij een rocktrio uit Eindhoven is aanwezig, maar niet voor de hand liggend. Bassist Martijn Mansvelders, gitarist Mo Truijens en drummer Jos Roosen vormen sinds 2010 Komatsu waarmee ze inmiddels vijf albums hebben afgeleverd.
De enige, enigszins vergezochte vergelijking die je kunt maken met de Japanse machinebouwer is dat de Brabanders ook in de zware metalen zitten: zware, slepende stoner waarmee je fundamenten kunt laten scheuren en huizen verplaatsen. Het geluid van Komatsu dondert werkelijk over je heen, laat geen steen onberoerd en is van het type dat door Staatstoezicht op de Mijnbouw gemakkelijk als oorzaak van aardverschuivingen zou kunnen worden aangemerkt. Met zo’n sound mag je vervolgens openen voor bands als Truckfighters, Karma to Burn, Clutch en Nashville Pussy. Heel subtiel is het allemaal niet, mocht dat uit voorgaande nog niet duidelijk zijn.
En toch tapt de formatie, – de ‘super massive mothersludgers’ waarmee ze zichzelf afficheren – op dit ‘A Breakfast for Champions’ uit een ander vaatje. Waar vorig werk meer van het botte bijl-type is, horen we op dit album zowaar een band dat niet voortdurend op standje ‘vol gas’ haar songs de wereld inbeukt: we krijgen zowaar ruimte om even op adem te komen. Het is nog steeds stoner, maar – hop, we openen het koffertje met clichés – het valt allemaal niet meer zo zwaar op de maag, hoewel het bepaald geen licht verteerbaar ontbijt is.
Als het een ontbijt zou zijn geweest, dan valt dit te vergelijken met een bord heel dikke havermoutpap waarin de lepel even rechtop blijft staan. Geen opsmuk met blauwe bessen of schijfjes banaan of zelfs maar een scheutje zoetmakende siroop, maar alleen de rechttoe-rechtaan pap, net dun genoeg om te kunnen lepelen zonder het eerst los te moeten beitelen. Dat is ‘A Breakfast for Champions’. Hap nemen en daarna goed kauwen. Je moet het echt even voelen: dat malen, dat prakken in de mond, het knarsen van de vezels voordat ze naar beneden glijden waar ze hun voedzame werk kunnen beginnen en er een voldaan gevoel ontstaat.
Maar voordat die lepel ter hand kan worden genomen, moeten we opstaan. De opener is letterlijk het reveil: een waarschuwingsschot met een korte drumroffel en het gaat los. Maar direct horen we dat de Eindhovenaren een iets andere route zijn ingeslagen: de titeltrack is zowaar een song met een verrassende dynamiek: up-tempo afgewisseld met de kenmerkende sludge waarmee de mannen al vijf albums hebben gevuld. Boven alles valt ook direct op hoe goed dit allemaal is geproduceerd, hoe alles echt goed in balans is: een fraai staaltje werk en derhalve verdienste van producer Pieter Kloos.
Komatsu is in alle opzichten gegroeid. De songs zijn stuk voor stuk doordachter dan op vorige albums waarop de groep nog wel eens in herhaling viel. De songs op deze plaat hebben een goede opbouw en laten vooral ruimte voor alle partijen. Geen misverstand: de gitaren gieren nog steeds laag en in hard slepende riffs op de onverwoestbare sludgecadans. Het is te danken aan de uitstekende productie dat je de afzonderlijke gitaarpartijen hoort, naast de messcherpe vocalen, de grommende bassnaren en de trilling van de drumvellen als de sticks erop neerkomen.
Waar stoner en sludge vaak de neiging hebben om volledig dicht te slibben in het geluid, is Pieter Kloos erin geslaagd een transparante, heldere mix neer te zetten. Niet in de laatste plaats valt daardoor op hoe goed de vocalen van Mo Truijens zijn: die zijn apart opgenomen en later in de mix verwerkt. Die werkwijze pakt goed uit: met name het bereik van Truijens waarbij het in het hoog lekker rauw klinkt, is in een aantal tracks indrukwekkend.
Het album telt acht tracks waarin Komatsu bewijst dat het ook echt goede songwriters zijn, van de opening tot het afsluitende ‘Climb the Vines’, waarbij de laatste track eigenlijk gewoon goede metal is. Het is een van de tracks waarop de band laat horen dat ze niet gevangen zitten in één stijl, zonder het typerende geluid los te laten. Naast ‘Climb the Vines’ zijn ‘The Devil’s Cut’ en ‘Release the Flies’ hoogtepunten.
De basriff op ‘The Devil’s Cut’ werkt bijna hypnotiserend en voert je als een soort mantra mee verder de track in, traag, dreigend en onvermijdelijk stuwend richting het refrein dat naadloos overgaat in ‘Release the Flies’ waar het ineens stopt. Abrupt. Tot die basmantra opnieuw wordt ingezet: beheerst, maar malend, op weg naar iets dat uiteindelijk zal verpulveren. We dalen. Dalen verder. Waar is dat einde? De spanning die Komatsu hier weer op te bouwen, maakt dat je bijna smacht naar dat alles verwoestende einde: laat het dan maar gebeuren. Na ‘Release the Flies’ moet je droge kleren gaan zoeken. Stoner. Psych. En regelrechte doom.
En dan moeten we ‘Fatcamp Workout’ nog door, met een hoofdrol voor drummer Jos Roosen: alsof hij bij je in de kamer staat en ter plekke zijn kit afranselt. Na ‘Release the Flies’ moesten we al een droog shirt aandoen, maar na dit fysieke geweld helpt alleen een ijsbad nog.
IJsbaden zijn overigens tegenwoordig erg populair onder topsporters. Het schijnt het herstel te bevorderen en zo echte kampioenen te kweken. Maar waar vorige Komatsu-albums nog wel eens konden ontsporen waardoor je de eindstreep niet eens haalde, leveren de Brabanders nu een prima plaat af met acht sterke songs; gevarieerd materiaal dat, het mag nogmaals gezegd, uitzonderlijk goed is geproduceerd.
En voorts geldt voor ‘A Breakfast for Champions’: langzaam kauwen. Dat is het beste. De mannen maken namelijk nog steeds heftige sludge: dikke pap. Maar wel bijzonder voedzaam. (90/100)(Heavy Psych Records)
Bandleden:
Mo Truijens – guitar, vocals
Martijn Mansvelders – bass, backing vocals
Jos Roosen – drums
Tracks:
- A Breakfast for Champions
- Savage
- The Devil’s Cut
- Release the Flies
- Fatcamp Workout
- What Lies Underneath
- Welcome to the Underworld
- Climb the Vines
