Bijna vergeten Klassiekers: Alice in Chains – Dirt

….. En toen was er nog maar één. De dood van Chris Cornell doet terugdenken aan de donkere kanten van de grunge scene in Seattle. De Seattle grunge scene was begin jaren 90 niet alleen heel succesvol, maar werd ook zwaar getekend door drugs en veel te vroeg gestorven frontmannen. Denk aan de veel te vroeg gestorven Andrew Wood van Mother Love Bone en de zelfmoord van Nirvana’s Kurt Cobain. Een minder bekende, maar zeker niet minder invloedrijk slachtoffer van de heroïne in de scene was Layne Staley. De leadzanger van Alice in Chains die na de dood van zijn vriendin in 1996 steeds dieper in zijn verslaving en depressies wegzakte. Hij sloot zich daarna grotendeels op in zijn appartement in Seattle en werd daar in 2002 dood gevonden. De 1.80 meter lange Staley woog nog slechts 39 kilo.

Layne Staley was niet alleen een prominente drugsdode, maar bovenal de leadzanger van Alice in Chains. Alice in Chains werd in 1987 opgericht door gitarist Jerry Cantrell en zanger Layne Staley. Alice in Chains wordt vaak in een adem genoemd met grunge bands Nirvana, Soundgarden en Pearl Jam, maar de muziek van Alice in Chains is veel meer geworteld in de heavy metal dan hardrock en punk. De kracht van Alice in Chains ligt in de combinatie van de loodzware gitaarriffs met de prachtige harmonieuze samenzang van Staley en Cantrell. Het in 1992 uitgebrachte ‘Dirt’ is volgens velen, waaronder ondergetekende, de allerbeste plaat die Alice in Chains gemaakt heeft. De opnames van ‘Dirt’ in de loop van 1992 in verschillende studio’s in Seattle en Los Angeles werden bemoeilijkt door de verslavingen van zanger Layne aan heroïne, die aan alcohol van drummer en bassist Mike en Sean en de verslaving aan antidepressiva en alcohol van gitarist Jerry. Jerry Cantrell vertelde later in een interview “I was going through a tough time, everyone was, but that’s what made the album stronger and more intense”.

‘Dirt’ is geen vrolijke plaat. Dat begint al met de duistere hoes met een levend begraven meisje in de woestijn. Op het album verwerken Staley en Cantrell hun innerlijke demonen in de muziek. ‘Dirt’ gaat over drugs, angsten en relaties. De sfeer is veelal duister en vaal. Maar tegelijkertijd biedt ‘Dirt’ prachtige intense rocknummers met soms beeldschone melodieën. Het beste voorbeeld hiervan is: ‘Down In A Hole’, beklemmend, zwanger van onmacht en duisternis, maar met de prachtige vocale harmonieën tussen Staley en Cantrell tegelijkertijd bloedmooi. Een van de opvallendste aspecten van het album is de totale eerlijkheid. Nummers als ‘Junkhead’, ‘God Smack’ en ‘Sickhead’ gaan over de heroïneverslaving van Layne Staley.  In het ‘Rooster’ probeert Jerry Cantrell in het reine te komen met zijn vader, “Rooster”, die zwaar getraumatiseerd terugkwam uit Vietnam. Je voelt de wanhoop en als het nummer ontploft in een orgie van gitaargeweld komt dat bijna als een bevrijding. ‘Would?’ verscheen eerder op de soundtrack van ‘Singles’, een film over de Seattle scene van Cameron Crowe. ‘Would?’ is een ode aan de overleden Andrew Wood, verpakt in een krachtige rocksong die in je hoofd blijft hangen en een refrein dat er om vraagt om meegeschreeuwd te worden. ‘Dirt’ kent geen slecht nummer, ook ‘Them Bones’ en ‘Rain When I Die’ behoren tot het beste van Alice In Chains.

Op het eerste gehoor klinkt ‘Dirt’ gedateerd in de oren. Huidige metalbands klinken veel vetter en harder. Laat je de muziek tot je doordringen, dan vallen toch vooral de tijdloosheid van klassiekers als ‘Down In a Hole’, ‘Rooster’ en ‘Would?’ op. Alice in Chains, en met name ‘Dirt’ heeft een heel zware invloed gehad op wat later sludge metal is gaan heten.

‘Dirt’ werd op 29 september 1992 uitgebracht door Columbia Records.