IQ – Scrape Across The Sky

De Engelse band IQ draait al meer dan 35 jaar mee in het (neo) prog rock circuit. IQ wordt deels gedragen door de markante stem van Peter Nicholls. Zijn sound is door velen geliefd. Een mega grote hit hebben ze nooit gehad. Wel hebben ze een trouwe schare fans. Er zijn heel wat Cd’s uitgebracht en enkele DVD’s. Voor het eerst brengen ze een Blu Ray uit met de titel ‘Scrape Across The Sky’ (live at de Boerderij in Zoetermeer, december 2014)’. Ik mag voor Rockmuzine de geluidsversie beoordelen.

Dit live concert start met ‘Intro- Awake and nervous’. ‘Intro’ heeft een klassieke start met het geluid van vooral strijkers en koperblazers. Dit zou bijna voor een klassiek orkest door kunnen gaan. Daar komt na ongeveer een halve minuut verandering in. Er wordt een lekkere beat toegevoegd. Dit tot groot enthousiasme van het publiek. Het juichen en klappen is hier net iets te hard t.o.v. de muziek. Er volgen wat wendingen, maar het tempo blijft. Pas na zo’n vier minuten hoor je voor het eerst de herkenbare stem van Peter. Door de fantastische geluidskwaliteit is de dynamiek waarmee Paul Cook drumt extra goed te horen. Naadloos volgt ‘Awake and nervous’, een “oudje” al, van het album ‘Tales from the Lush Attic’ (1983). Maar nog altijd geliefd bij de fans. Een stuk nieuwer is ‘The road of bones’. Toetsenist Neil Durant zorgt voor een sferisch begin. Het geluid van een cello kruipt onder mijn huid. De zachte, tedere zang van Peter volgt even later. Lage tonen onder de dikke snaren van Tim Esau mengen met de paar hoge xylofoon geluiden. Het meer rockende deel is perfect gereïntegreerd. Op de manier waarop Peter zingt merk je dat hij de tekst met heel zijn ziel en zaligheid vertolkt. De bas blijft als een leidraad door delen van dit nummer lopen. Later, als Peter wat luider en hoger zingt, komt zijn eigen kenmerkende sound boven drijven. Dit mooi opgebouwde nummer eindigt met enkele xylofoon tonen.

IQ houdt van lange nummers. ‘Without Walls’ duurt zo’n 20 minuten. Zo her en der scheurt gitarist Michael Holmes hier op indringende wijze doorheen. Op andere momenten is zijn aandeel subtieler. Door de ingewikkelde, soms chaotische structuur van de muziek en de vrij ingewikkelde tekst kan het even duren voordat je dit nummer van begin tot eind weet te waarderen. Sampling geluiden zorgen voor een mysterieuze sfeer in ‘Until the end’. Wederom is het geluid goed verdeeld over de boxen. Hierdoor zijn de kleine details goed te horen. Zeker met koptelefoon. Mooie opbouw naar rock. Onder de toetsen komt zo nu en dan een electro sound vandaan, afgewisseld met aangenaam retro orgelspel. Na een poosje verslapt mijn aandacht even. Met een piano solo ben ik weer helemaal terug. Dat blijft zo “Until the end”. De laatste minuten van dit nummer zijn subliem.

Het is duidelijk dat IQ deze nummers met zorg heeft gecomponeerd en gespeeld. Toch verliest IQ heel soms een deel van mijn aandacht. Maar ze weten mij steeds weer voor zich te winnen. De manier van opbouw lijkt niet heel divers. Een aantal elementen komen in verschillende nummers terug. Ondertussen zit dit allemaal wel degelijk ingewikkeld in elkaar. Natuurlijk zijn er wendingen in volume en ritme. Deze zijn niet overdreven groot. De rockende elementen zijn niet al te stevig. Zo houdt IQ op geheel eigen wijze de nummers toegankelijk. Een groot pluspunt is het sublieme geluid. Hier kunnen veel bands een voorbeeld aan nemen!

(85/100, Giant Electric Pea Ltd.)