KayaK terug van niet weg geweest in de Boerderij

Kayak werd in 1972 opgericht door Ton Scherpenzeel (toetsen), Pim Koopman (drums), Max Werner (zang), Jean Michel Marion (basgitaar) en Johan Slager (gitaar). De band kwam voort uit de scholierenband van Scherpenzeel en Koopman, High Tide Formation. Met hun eerste twee albums ‘See see the sun’ en ‘Kayak II’ maakte de band hun naam waar in de Nederlandse muziek scene. Kayak is wel zo’n beetje de meest bekende symfonische band uit Nederland en’Rutless Queen’ is toch wel één van de meest bekende uit het oeuvre. De grootste hit tot dan toe werd behaald met de gelijknamige single van het gelijknamige album ‘Starlight Dancer’, daar waar alles mee is begonnen.

Na veelal gebruik te hebben gemaakt van verschillende muzikanten en achtergrond zangeressen is in de huidige bezetting de constante factor Ton Scherpenzeel. Deze heeft altijd al gezegd dat binnen Kayak de teksten boven aan de prioriteiten lijst staan. In de zomer van 2017 kondigde Ton Scherpenzeel de nieuwe line-up aan. De bezetting waarin de groep zal gaan optreden bestaat, behalve uit toetsenist Ton Scherpenzeel, uit gitarist Marcel Singor, zanger Bart Schwertmann, bassist Kristoffer Gildenlöw (al te horen op het nieuwe album ‘Seventeen’) en drummer Collin Leijenaar, die is toegetreden aan het progressieve gezelschap.

Vanaf ’73 tot aan ’81 bracht Kayak elk jaar een album uit en dit alleen al is een flinke prestatie. Daarna is het stil tot aan 2000 wanneer het album ‘Close to the fire’ uitkomt. En dan nu in 2018 wordt het nieuwe album ‘Seventeen’, tevens zoals de naam doet vermoeden, het zeventiende album van de band, gereleaset in januari via het prestigieuze Inside Out label. Special Guest op het album is Camel gitarist Andy Latimer. Deze is bij deze tour niet aanwezig.

Het voorprogramma wordt verzorgd door Gungfly. Een wat in eerste instantie is opgezet als solo project door Rikard Sjöblom die in deze hoedanigheid twee eerdere albums uit heeft gebracht: ‘Please Be Quiet’ en ‘Lamentations’. Samen met David Zackrisson richtte Rikard Beardfish op in 2001. Een Zweedse progressieve-rockband, in de stijl van de jaren zeventig zoals Yes en Genesis. Op 6 maart 2015 stond Rikard in De Boerderij met zijn band Beardfish in het voorprogramma van de Neal Morse band. Rikard bracht kort geleden ‘On her journey to the sun’ uit. Dit is zijn derde solo album. Speelde Sjöblom op beide Gungfly-albums alle instrumenten zelf, dit album heeft hij de hulp ingeroepen van Beardfish-maat David Zackrisson op gitaar en de broers Petter en Rasmus Diamant als ritmesectie. Op Keys Sverker Magnusson en Martin Borgh, die dat het laatste jaar ook al bij Beardfish deed. Verder is er een gastrol voor Rachel Hall (Big Big Train) op viool, deze laatste is er tijdens deze tour niet bij, als ook Martin Borgh, Sverker Magnusson. Deze avond is het Rikard zelf die zowel gitaar als toetsen voor zijn rekening neemt.

Half negen betreden de mannen het podium en volgen de nummers zich snel achter elkaar op. In drie kwartiertijd passeren de nummers,  van zowel eerdere albums, dan wel van het laatste album, ‘On Her journey tot he sun’. Afwisselende nummers. Van stevige progrock tot zacht zoetige voortkabbelende instrumentale nummers. Waar ‘Keith’ er een van is. ‘Polymixia’, wat in het Latijns Beardfish betekend, is een complexe mix van virtuositeit. Zeker in dit nummer is goed te horen dat Rikard in eerste instantie een keyboard speler is in plaats van gitarist. Een opbouwende strakke ritme sesie, voor progrock fans een must. Hoewel de indruk mij niet ontgaat dat de fans die gekomen zijn voor Kayak toch enigszins een andere indruk hebben. Het ligt zeker niet aan de gedrevenheid van het viertal, maar het wordt door het aanwezige publiek lauwtjes ontvangen. Misschien is het voor het toegestroomde publiek iets te complex.

Na drie kwartier is het de beurt aan Kayak. Na een paar dagen eerder de 013 te Tilburg hebben plat gespeeld is het vanavond tijd voor het Zuid-Hollandse Cultuurpodium de Boerderij in Zoetermeer. Vanaf de eerste noten gaat de band los. Direct opvallend aan deze avond is zeer zeker het geluid. Zwaarder en donkerder zoals ik Kayak herken uit de begin periode. Of dit iets te maken heeft met de cd/video opnamen van vanavond, geen idee maar ik hoor niemand klagen. ‘love of a victim Rhea’, ‘Ballad For a lost friend, ’A milion years’ staan in het teken van de eerdere albums ‘Starlight dancer’ en ‘Night Visions’. Daarna is het tijd voor ‘Somebody’, het eerste nummer van het nieuwe album ‘Seventeen’. Hoofdrol is weggelegd voor de virtuoos op deze avond, gitarist Marcel Signor die met sublieme solo’s het publiek trakteert. ‘La Pergrina‘ waarin de zacht gevoosde stem van Bart Shewertmann de nummers aan elkaar verbindt. Een perfecte mix van muzikaliteit bij elkaar gebracht door Ton Scherpenzeel die op zijn bescheiden wijze de keyboard bespeeld alsook de vocalen voor zijn rekening neemt. Als een waar grootmeester, de stukken in de juiste volgorde op het bord plaatst. Vanavond wordt vanaf het oudste stuk ‘Mammoth’, uitgebracht in 73 en geschreven door de helaas te vroeg overleden Pim Koopmans en Ton, tot aan nummers van de nieuwe cd ten gehore gebracht. De lijm tussen de drie eenheid, Ton, Marcel en Bart, zijn op respectievelijk bas Kristoffer Gildenlöw [Pain of Salvation} en op slagwerk Collin Leijenaar.

Bij het ‘Still my Heart cries for you’ wordt er een ode gebracht en stil gestaan bij het ontbreken van mede oprichter en tevens de schrijver van het liefdes liedje, Pim Koopmans. En is het even muisstil. Na dat dit op het publiek is ingewerkt gaat de band in de derde versnelling. In het magistrale, ruim tien minuten durende,’Walk through fire’ komt werkelijk een ieder aan zijn “two minutes of fame”. Rustig opgebouwde ballade welke de verschillende disciplines binnen de band uitdiept. Overgaand in een waar progrock epos, met Keltische invloeden ‘Ivory dance’. Na een praatje en een bedank woord van Bart wordt de meezing klassieker ‘Rutless Queen’ ten podium gebracht. Met een luidkeels mee galmende menigte is er een eind gekomen aan een waarlijk optreden van een van Nederlandse top progressieve bands, terug steviger en krachtiger dan de laatste paar jaren.

Ingestart het ‘Encore’ op akoestische gitaar ‘Starlight Dancer’ en het toepasselijke ‘To an End’ waarbij Ton op zijn keyboard alleen overblijft op het podium in de spotlight gezet als “Mister ‘Kayak” zelf , waardige afsluiters van dit heerlijke onvervalste avondje ‘Nederprog’. KayaK 2.0 is een feit.