Frank van Essen- Sanctum

Frank van Essen is een bescheiden man die zich door zijn vele talenten in de (prog)schijnwerpers gezet. Hij speelt onder andere drums en viool. Alsof dat nog niet genoeg is, bespeelt hij allerlei percussie-instrumenten en keyboards. Daarnaast is arrangeur, componist en producer. Eind vorig jaar bracht hij zijn instrumentale album ‘Sanctum’ uit.

‘Labyrinth’ start met ingetogen, helder vioolspel. Meteen ben ik geraakt, temeer omdat het een prima match vormt met de integere muziek die op de achtergrond wordt toegevoegd. De kleine details die in de muziek zitten zijn prachtig. De eerste veranderingen verlopen vloeiend. Je wordt getriggerd om intens te luisteren maar de diversiteit aan instrumenten, zoals akoestische gitaren, fluitspel en percussie. De rustige muziek bestaat stiekem uit heel wat laagjes. Ook in het snellere en vrolijkere (folk) deel zijn er heel wat laagjes en details. Het meeslepend gitaarspel wordt prima naar de voorgrond geduwd. Diverse instrumenten smelten ook regelmatig samen. Deze openingstrack is perfect in balans! De nummers die hierna komen zijn werkelijk prachtig en passen mooi bij elkaar, toch zijn de onderlinge verschillen groot genoeg. Zo heeft ‘Cats in the Bakery’ het meeste ’pit’, zonder dat het uit de toon valt bij de rest.

Frank heeft ‘A Million Stars’ in zijn tienerjaren geschreven. Twintig jaar geleden stond nummer op het album ‘Open Sky’ van Iona. Dave Bainbridge en Frank hebben dit nummer voor ‘Sanctum’ op locatie opgenomen, totaal geïmproviseerd. Nadien zijn er twee kleine aanpassingen gedaan. De start van deze versie is sferisch. Bar chimes rinkelen er zo nu en dan zachtjes doorheen. Frank speelt heerlijk langzaam op zijn viool, de muziek nestelt zich onderhuids. Sommige stukken speelt hij geheel solo. Op andere momenten mengt het keyboard zich op de achtergrond erbij. Dit wordt prachtig verweven met het soms hele hoge, maar constant intense vioolspel. Details van de bar chimes worden hier als ‘stardust’ doorheen gestrooid. Deze heldere, zacht rinkelende geluiden geven het gevoel van het verschijnen van steeds meer sterren aan een indigoblauwe hemel. Op een manier die je alleen kan zien als je in de middle of now where bent. Als je op zo’n bijzondere plaats bent waar de lichtvervuiling geen kans heeft, dan zie je de schoonheid van ontelbare sterren. Deze dromerige sfeer blijft het hele nummer bestaan.

‘Origins’ start prachtig en mysterieus. Er klinken hoge en lage tonen door elkaar heen, in een heerlijk langzaam tempo. De percussie bouwt de spanning op. Weer valt het aantal laagjes en de diversiteit aan details op. Ongemerkt zijn tempo en volume verhoogd.  Een geleidelijke wending zorgt voor een andere sfeer. Trillende tonen van de bouzouki sprankelen hier doorheen. Dit is in perfecte harmonie met piano en sober klinkende strijkers. Na een poosje worden er percussie details aan toegevoegd. Even later sterft deze epic met zachte klanken weg.

‘The Face of Grace‘ heeft een vrij sombere start. De sfeer verandert naarmate het tempo toeneemt, de somberheid neemt af. Er is veel variatie in tempo, volume, en instrumenten, maar de balans blijft constant bestaan. Met gesampelde geluiden van ruisend water eindigt dit laatste nummer.

Deze zeven nummers komen het beste tot zijn recht als je luistert met de koptelefoon. Het zet je aan tot intensief luisteren naar alle details en bijzondere instrumenten. Tegelijkertijd voelen deze complexe composities heel comfortabel en rustgevend aan. De geluidskwaliteit is subliem, bovendien is alles geweldig verdeeld over de koptelefoon.

Zo af en toe komt er een album uit waarvan ik zeg:” Wereld uit, muziek aan!”  Sanctum is een fantastisch album dat in deze categorie past. Dit is zonder twijfel één van de beste instrumentale albums ooit.

(98/100) (Strings Attached Records)

Track list Sanctum

1.Labyrinth – 08:52
2.Healing – 06:40
3.Introspection – 07:37
4.Cats in the Bakery –  04:36
5. A Million Stars – 07:31
6. Origins – 11:32.
7. The Face of Grace – 08:58

Line up Sanctum

Frank van Essen: violen, strijkers ensemble, drums, diverse (folk) percussie-instrumenten, keyboards, programming
Dave Bainbridge: diverse gitaren waaronder bouzouki en mandolin, keyboard stabs
Jimmy Johnson: bas (1, 3, 6, 7)
Mark Dekkers, bas (2, 4), contrabas
Troy Donockley: diverse fluiten, Ierse doedelzak, bouzouki
Sjoerd Visser: sopraan-en altsaxofoon, diverse fluiten
Jan Peter Beijersbergen: akoestisch en elektrisch gitaar (2, 4)
Jonas Pap: Cello