Epica – Design Your Universe Gold Edition

Wie niet bekend is met metal, zal misschien alle metal stijlen op één hoop gooien. Door het optreden van Floor Jansen (Nightwish) in het (Nederlandse) muzikale tv-programma ‘Beste zangers ‘ is men anders tegen metal aan gaan kijken. Deze groep zal vast ook onder de indruk zijn van de stem van Simone Simons. Zij is de frontvrouw van Epica. Deze symfonische metalband bestaat zo’n 17 jaar. De grote doorbraak kwam met het album ‘Design Your Universe’. De tiende verjaardag van dit geliefde album wordt gevierd met de ‘Gold Edition’, op de bonus-cd staan vijf akoestische nummers. Hopelijk gaan mensen die metal (gedeeltelijk) langs zich laten liggen Epica nu leren waarderen.

CD 1
‘Samadhi – prelude’ heeft filmische allure. De ‘strijkinstrumenten’ en de staccato ‘koorzang’ klinken fantastisch.
‘Resign to Surrender – A New Age Dawns – pt IV’ gaat in eerste instantie in het verlengde van de klassieke openingstrack verder. Maar dan komt de metal naar boven, de symfonie blijft. Gegrunte zinnen worden afgewisseld met (soms theatrale) koorzang. Pas dan horen we de hoge powerstem van Simone. Metal en klassiek gaan hand in hand of volgen elkaar in hoog tempo op. Verschillende stijlen en volumes wisselen elkaar af. Ondanks deze tegenstellingen blijft alles in harmonie. 

Vocaal en instrumentaal is alles van hoog niveau, het geluid is steengoed. Daardoor komen de talrijke laagjes in zang en muziek zeer goed tot uiting. De wendingen en details in de muziek zijn ontelbaar. De tegenstellingen tussen de zwaar bespeelde snaren en de lichte klassieke elementen is fenomenaal, de ritmesectie zorgt voor een fantastische body. Je waant je bijna in een groot theater waar dit live ten gehore wordt gebracht. In iedere track wordt zó veel op je afgevuurd! In bijvoorbeeld ‘Martyr of the Free Word’ hoor je niet alleen Simone’s heldere zang, maar ook koorzang. Enkele zinnen grenzen aan Gregoriaanse zang. Tussen dit alles hoor je zeer goede grunts. En dan heb ik het instrumentale lekkers nog niet eens genoemd! 

De oma van Mark Jansen overleed toen dit album werd opgenomen. Daarom is ‘Kingdom of Heaven – A New Age Dawns – pt V” destijds aan haar opgedragen. De start van dit speciale nummer heeft door de soundscapes en de lichte muziek een sferisch effect. De wending naar de metal is gaaf, opnieuw is de balans tussen metal en de symfonisch elementen super. Er is constant een onvoorspelbare en onvoorstelbare wisselwerking tussen deze twee. De grunts zijn, net als veel andere vocalen, soms in meerdere laagjes. Het klein gespeelde is prachtig ingelast. De gesproken woorden “It’s not your time. You have to go back… back! Now!” nemen een prachtige positie in. Ook de rest van deze epic is geweldig. Misschien is dit wel de aller, allerbeste Epica-track ooit.

Toch vallen de tracks die hierna komen absoluut niet tegen!  De eerste cd is een aaneenschakeling van fantastische momenten. Zelfs de bonustrack is fantastisch. Hierin wordt wat meer gegrunt, ook dit is van hoogstaand niveau. De melodie en symfonische elementen blijven prachtig verweven met de metal.

Ik klaag wel eens over het gebrek aan contrast tussen hoog/laag, hard/zacht, licht en zwaar. Daar valt hier helemaal niks over te klagen, dit is één van de meest dynamische albums ooit. Deze re-release is zeker beter dan het origineel, petje af! 

CD2: The Acoustic Universe / Bonus CD:
Al tijdens de eerste seconden van ‘Burn To A Cinder’ is er het ‘wow-moment’. Qua intensiteit is het nogal een verschil. Hier zijn ook wat zoete/folk elementen o.a. doordat je fluitspel en achtergrondzang hoort. Langzaam wordt de sfeer zelfs wat vrolijk. En dan ineens, na een rust, is er een uiterst klein gezongen en gespeeld deel, de strijkinstrumenten klinken onvoorstelbaar goed. Het gitaarspel is sprankelend, en de vrolijke, maar relaxte sfeer is terug. 

Na een heerlijk instrumentaal intro van ‘Our Destiny’, hoor je de kristalheldere zang van Simone. Het aantal laagjes in de muziek varieert, ook de zang van Simone is steeds anders. Deze akoestische versie zit zo anders in elkaar dan verwacht.

Dat blijft zo in de nummers die hierna komen. Er zijn veel meer details in zang en muziek dan je meestal in akoestische versies hoort. Je hebt dus zelfs hier veel om naar te luisteren. Al is het natuurlijk wel rustiger dan op cd 1.

Tot slot komt in ‘Design Your Universe’ de metal kant van Epica tot leven. Grunts in een akoestische, klassiek georiënteerde versie, dat is bijzonder! Het is zelfs gedurfd, maar gaaf!  Het grunten keert een paar keer terug, dit vraagt om mee gebruld te worden.  Alles klinkt tot in de perfectie.Zelfs na bijna 75 minuten speelduur is de ‘Gold Edition’  nog te snel afgelopen.

Re-releases zijn lang niet altijd een verbetering, maar Epica bewijst het tegendeel.  ‘Design Your Universe’ was al goed, maar alle nummers op deze Gold Edition hebben extra dimensie gekregen. Dit is één van de beste albums van het jaar. 
(98/100) (Nuclear Blast Records)

Tracklist:

CD1: Design Your Universe Gold Edition

Samadhi – prelude
Resign to Surrender – A New Age Dawns – pt IV
Unleashed
Martyr of the Free Word
Our Destiny
Kingdom of Heaven – A New Age Dawns – pt V
The Price of Freedom – interlude
Burn to a Cinder
Tides of Time
Deconstruct
Semblance of Liberty
White Waters
Design Your Universe – A New Age Dawns – pt VI
Incentive (bonus)

CD2: The Acoustic Universe / Bonus CD:

Burn To A Cinder
Our Destiny
Unleashed
Martyr Of The Free Word
Design Your Universe

Line-up: 

Simone Simons- zang
Mark Jansen – gitaar, zang, grunts
Isaac Delahaye – gitaar
Rob van der Loo – bas 
Coen Janssen – synthesizer en piano
Ariën van Weesenbeek – drum